شرایط مرخصی زایمان برای خانم ها و آقایان

• بیمه شدگان

در حال حاضر، با افزایش حضور زنان در عرصه های مختلف شغلی، موضوع بارداری و مرخصی زایمان به یکی از دغدغه های اصلی مادران شاغل تبدیل شده است. خوشبختانه، با پیشرفت قوانین کار و شرایط مرخصی زایمان، بسیاری از نگرانی های مادران در این دوران رفع شده است. 

امکان استفاده از مرخصی زایمان و دریافت حقوق در این مدت، به مادران اجازه می دهد تا با خیالی آسوده تر به فرزندآوری بپردازند. مادران شاغلی که در مشهد ساکن هستند، می توانند با مراجعه به سایت سوابق بیمه تامین اجتماعی مشهد، از جزئیات سوابق بیمه ای خود و همچنین شرایط استفاده از مرخصی زایمان آگاه شوند.

مدت زمان مرخصی زایمان چقدر است؟

خوشبختانه با تصویب قوانین جدید، حمایت از مادران شاغل در ایران افزایش پیدا کرده است. یکی از مهم ترین تغییرات در شرایط مرخصی زایمان، افزایش مدت مرخصی از ۶ ماه به ۹ ماه تمام است. این یعنی مادران شاغل می توانند مدت زمان بیشتری را به مراقبت از نوزاد خود اختصاص دهند و با خیالی آسوده به محل کار خود بازگردند.

در طول مدت مرخصی، تمام حقوق و مزایای معمول به مادران پرداخت می شود. مادرانی که به نوزاد خود شیر می دهند، می توانند از مرخصی شیردهی نیز استفاده کنند. برای زایمان های چند قلو، مدت مرخصی بیشتر می شود. 

سازمان تامین اجتماعی موظف است تمام حقوق مربوط به مرخصی زایمان را به مادران پرداخت کند. محدودیت های قبلی برای پرداخت کمک هزینه بارداری و سایر مزایا برای فرزندان چهارم به بعد هم حذف شده است.

مدارک لازم برای مرخصی زایمان چیست؟

با توجه به شرایط مرخصی زایمان، برای دریافت حقوق مربوطه، معمولا به مدارک هویتی نیاز دارید. این مدارک برای تایید بارداری، زایمان و همچنین محاسبه مدت زمان مرخصی و حقوق قابل پرداخت ضروری هستند. مهم­ترین مدارک شامل موارد زیر هستند:

• دفترچه بیمه یا کد بیمه تامین اجتماعی: این مدرک نشان دهنده پوشش بیمه ای شما است.
• گواهی پزشک: گواهی پزشک متخصص زنان مبنی بر بارداری و تاریخ تقریبی زایمان.
• خلاصه پرونده ترخیص از بیمارستان: این مدرک حاوی تاریخ دقیق زایمان و اطلاعات مربوط به نوزاد است.
• شناسنامه کودک: شناسنامه نوزاد به عنوان مدرک تولد ارائه می شود.
• کپی کلیه صفحات شناسنامه پدر و مادر: این مدارک برای تایید هویت والدین اهمیت دارد.

ممکن است در برخی موارد، مدارک دیگری با توجه به شرایط خاص هر فرد درخواست شود. برای مثال در صورتی که قبل از زایمان نیاز به استراحت داشته باشید، گواهی استراحت پزشکی هم لازم است.

قوانین و شرایط برای گرفتن مرخصی زایمان 

قانون گذاران با هدف حمایت از مادران شاغل و تضمین سلامت مادر و کودک، قوانین مشخصی را برای مرخصی زایمان و کمک هزینه بارداری در نظر گرفته است. 

برای دریافت کمک هزینه بارداری، باید حداقل ۶۰ روز حق بیمه در سال قبل از زایمان پرداخت کرده باشید و در طول مدت بارداری مشغول به کار نباشید. علاوه بر کمک هزینه بارداری، هزینه های معاینات پزشکی و درمان های مربوط به بارداری نیز توسط سازمان تامین اجتماعی پوشش داده می شود.

به جای دریافت خدمات پزشکی رایگان، می توانید مبلغی را به صورت نقدی از سازمان تامین اجتماعی دریافت کنید. اگر شغل شما برای بارداری خطرناک تشخیص داده شود، کارفرمایتان موظف است تا پایان بارداری، کاری مناسب تر و سبک تر به شما بدهد. 

پس از زایمان شما می توانید به مدت مشخصی از کار مرخصی بگیرید و به نوزادتان رسیدگی کنید. هزینه های مربوط به بارداری و زایمان را بیمه تا حد بسیاری پوشش می دهد بنابراین، نگرانی از بابت هزینه ها نخواهید داشت.

نحوه گرفتن مرخصی زایمان

مادران شاغلی که شرایط مرخصی زایمان را دارند، می توانند به دو روش برای ثبت درخواست خود اقدام کنند:

1. ثبت نام حضوری: دفترچه بیمه، گواهی پزشک، شناسنامه نوزاد و سایر مدارک خواسته شده را همراه داشته باشید. به نزدیک ترین شعبه سازمان تامین اجتماعی مراجعه کرده و درخواست خود را به صورت حضوری ثبت کنید.
2. ثبت نام اینترنتی: از طریق سامانه خدمات الکترونیکی سازمان تامین اجتماعی می توانید به صورت آنلاین درخواست خود را ثبت کنید. در حال حاضر، امکان ثبت نام اینترنتی برای مرخصی ۶ ماهه وجود دارد. برای مرخصی ۹ ماهه، باید به صورت حضوری مراجعه کنید. در ثبت نام اینترنتی نیازی به مراجعه حضوری به شعبه نیست و در هر زمان و مکانی می توانید به سامانه دسترسی داشته باشید.

برای ثبت نام مرخصی زایمان در سایت تامین اجتماعی مراحل زیر را دنبال کنید:

• ورود به سامانه: به سامانه خدمات الکترونیکی سازمان تامین اجتماعی مراجعه کنید.
• انتخاب بخش مربوطه: بخش ثبت درخواست مرخصی زایمان را انتخاب نمایید.
• تکمیل فرم: اطلاعات خواسته شده را به دقت بنویسید.
• بارگذاری مدارک: مدارک مورد نیاز را به صورت الکترونیکی بارگذاری کنید.
• تایید درخواست: پس از بررسی درخواست شما، نتیجه به شما اعلام خواهد شد.

اهمیت سوابق بیمه در مرخصی زایمان

یکی از مشغله های اصلی مادران شاغل، خصوصا آن هایی که به تازگی کار خود را شروع کرده اند، این است که آیا می توانند از مرخصی زایمان استفاده کنند؟ برای اینکه بتوانید از مرخصی زایمان استفاده کنید، باید در یک سال قبل از اعلام بارداری، حداقل ۶۰ روز حق بیمه پرداخت کرده باشید. 

یعنی اگر شما در طول یک سال گذشته به طور مداوم مشغول به کار بوده باشید و حق بیمه شما توسط کارفرمایتان پرداخت شده باشد، مشمول دریافت مرخصی زایمان خواهید شد.

یکی از مزایای مرخصی زایمان این است که این مدت زمان به عنوان بخشی از سابقه بیمه شما محسوب می شود. یعنی اگر شما از مرخصی زایمان استفاده کنید، این مدت زمان در محاسبه سنوات خدمت و سایر مزایای بیمه ای شما لحاظ خواهد شد. 

مرخصی زایمان نه تنها به شما این امکان را می دهد که به نوزادتان رسیدگی کنید، بلکه باعث می شود که سابقه بیمه شما نیز کامل تر شود.

حقوق دریافتی در مرخصی زایمان چقدر است؟

یکی از دغدغه های اصلی مادران، مقدار حقوق دریافتی و مقدار آن است. برای محاسبه دقیق حقوق مرخصی زایمان، از فرمول زیر استفاده می شود:

(مبلغ حقوق= مدت زمان مرخصی × معادل دو سوم میانگین دستمزد روزانه در 3 ماه قبل از زمان مرخصی)

مبلغی که شما در دوران مرخصی زایمان دریافت می کنید، بر اساس مدت زمانی که در مرخصی هستید و میانگین حقوقی که در سه ماه قبل از شروع مرخصی دریافت کرده اید، محاسبه می شود. طبق قوانین کار، مادران شاغل تا پایان دو سالگی کودک، حق دارند پس از هر سه ساعت کار، نیم ساعت برای شیردهی به فرزند خود اختصاص دهند. 

این زمان جزء ساعات کار محسوب می شود و کارفرما موظف است امکانات لازم برای شیردهی را در اختیار مادران قرار دهد. چند سال قبل، حقوق مرخصی زایمان به صورت یکجا و پس از پایان دوره مرخصی پرداخت می شد. اما با تغییر قوانین، مادران شاغل می توانند نحوه پرداخت حقوق خود را انتخاب کنند.

آیا مرخصی زایمان برای آقایان هم وجود دارد؟

تربیت فرزند مسئولیت مهمی است که بر دوش والدین قرار دارد. به همین دلیل، در سال های اخیر توجه ویژه ای به نقش پدران در خانواده شده است. یکی از مهم ترین تغییرات در این زمینه، افزایش مرخصی زایمان برای پدران است. 

طبق قوانین جدید، پدران شاغل می توانند حداکثر ۱۴ روز مرخصی زایمان بگیرند. برای استفاده از این مرخصی، باید خانم شما شاغل باشد و از مرخصی زایمان خود استفاده کند. مرخصی زایمان پدران قابل پرداخت یا ذخیره برای استفاده در آینده نیست. مرخصی پدران فرصتی برای ایجاد پیوند عمیق تر بین پدر و نوزاد فراهم کرده و به مادر کمک می کند تا سریع تر به روال عادی زندگی بازگردد.

جمع بندی

مرخصی زایمان به مادران شاغل این امکان را می دهد که پس از زایمان برای بهبودی و مراقبت از نوزاد تازه متولد شده خود زمان داشته باشند. شرایط مرخصی زایمان بسته به عواملی مانند وضعیت استخدامی زن و سابقه بیمه می تواند متفاوت باشد. 

به عنوان مثال، در ایران، زنان برای برخورداری از مرخصی زایمان تنها به ۶۰ روز سابقه بیمه در سال قبل از بارداری نیاز دارند. اما اگر شرایط شما متفاوت است، می توانید با مشاوره از لیست بیمه، سوالات مرتبط در این زمینه را از ذهنتان پاک کنید و با خوشحالی برای مرخصی خود برنامه ریزی کنید.