نحوه محاسبه اضافه کاری با فرمول

• بیمه شدگان, کارفرمایان

در بسیاری از سازمان ها و کسب و کارها، موضوع اضافه کاری و نحوه محاسبه آن یکی از مهم ترین دغدغه های کارمندان و کارفرمایان است. اضافه کاری، که به معنای کار کردن بیشتر از ساعات کاری استاندارد است، می تواند مزایا و معایبی به همراه داشته باشد. 

کارکنان به دنبال افزایش حقوق و مزایای مالی و کارفرمایان در پی بهبود بهره وری، می توانند از مزایای اضافه کاری استفاده کنند؛ اما باید به شرایط و قوانین دقیق اضافه کاری نیز توجه داشته باشند. شما می توانید با بهترین وکیل بیمه تامین اجتماعی مشهد، از تمام حقوق خود مطلع شوید و با آگاهی کامل به کار خود ادامه دهید.

اضافه کاری چیست؟

به ساعات کاری که کارکنان فراتر از ساعات عادی کاری انجام می دهند، اضافه کاری می گویند. طبق قانون کار، ساعت های عادی یک کارمند، معادل 44 ساعت در هفته است؛ بنابراین اگر فردی بیشتر از این ساعت کار کند، باید مبلغی بیشتر از نرخ عادی برای ساعات اضافه خود دریافت کنند. نقش وکیل بیمه تامین اجتماعی مشهد در این زمینه بسیار حائز اهمیت است، زیرا می تواند کارکنان و کارفرمایان را در تعیین دقیق ساعات اضافه کاری و حقوق مربوطه راهنمایی کند.

فرمول محاسبه اضافه کاری

براساس ماده 59 قانون کار، نرخ دستمزد ساعات اضافه کاری باید 40 درصد بیشتر از دستمزد ساعات عادی باشد. به طور کلی اضافه کاری به دو روش ساعتی و روزانه، محاسبه می شود که در روش ساعتی، برای هر 60 دقیقه، نرخ ساعتی حقوق در 1.4 ضرب می شود.

در روش روزانه، حقوق کل روز ضریب در 1.4 می شود؛ اما تنها این مورد نیست، بلکه کارفرما باید در چنین موقعیتی مزایایی چون سنوات روزانه، حق خواربار و… بیشتری به کارمندان خود دهد.

فرمول محاسبه اضافه کاری:

(دستمزد هر ساعت کاری × 1.4 = دستمزد اضافه کاری در هر ساعت)

فرمول محاسبه برای بدست آوردن هر ساعت کاری:

(حقوق ماهیانه ÷ ساعت های کار (معمولا 220 ساعت برای مشاغل عادی) = دستمزد هر ساعت کار)

حساب کردن اضافه کاری در شرایط خاص (مشاغل سخت و زیان آور)

برای مشاغلی که به عنوان مشاغل سخت و زیان آور دسته بندی می شوند، ساعات کاری معمولا کوتاه تر بوده و حدود 6 ساعت در روز تعیین شده است. در چنین مشاغلی، اضافه کاری نیازمند رعایت ضوابط و مقررات خاصی بوده که تنها در صورت رضایت کارگر و موافقت کارفرما ممکن است.

محاسبه اضافه کاری در روزهای تعطیل و جمعه

طبق قانون کار، اضافه کاری در روزهای تعطیل و جمعه دارای ضریب بالاتری نسبت به روزهای عادی است. در چنین شرایطی، دستمزد اضافه کاری برابر با 180 درصد حقوق ساعتی عادی محاسبه می شود. 

برای مثال، اگر کارگری در روز جمعه مشغول به کار باشد و روز دیگری به جای روز جمعه تعطیل نباشد، دستمزد او شامل 40 درصد اضافه کاری به علاوه 40 درصد فوق العاده جمعه خواهد بود. به این ترتیب، مجموعاً دستمزد روز جمعه 180 درصد می شود.

اضافه کاری در شیفت های شبانه

کار در شیفت های شبانه (بین ساعات 10 شب تا 6 صبح) نیازمند رعایت شرایط خاصی است. برای این شیفت ها، علاوه بر 40 درصد اضافه کاری، 35 درصد اضافه به عنوان فوق العاده شب کاری نیز به دستمزد ساعتی عادی افزوده می شود. در نتیجه، هر ساعت اضافه کاری در شب با 175 درصد دستمزد محاسبه می گردد. این افزایش ها برای جبران مشکلات جسمی و روانی ناشی از کار شبانه در نظر گرفته شده اند و نیازمند تایید از سوی کارفرما است.

نحوه محاسبه اضافه کاری برای کارکنان پاره وقت

کارکنان پاره وقت به دلیل ساعات کاری کمتری که در قراردادشان ثبت شده، شرایط خاصی برای اضافه کاری دارند. بر اساس قانون، تنها در صورتی که ساعات کاری این افراد از تعداد تعیین شده در قرارداد فراتر رود، دستمزد اضافه کاری برای آن ها لحاظ می شود. به عنوان مثال، اگر یک کارمند پاره وقت به جای 20 ساعت در هفته، 25 ساعت کار کند، پنج ساعت اضافی باید با ضریب اضافه کاری پرداخت شود. 

تاثیر حقوق پایه بر اضافه کاری

یکی از مهم ترین عوامل در نحوه محاسبه اضافه کاری، حقوق پایه کارکنان است. حقوق پایه معیاری است که بر اساس آن، دستمزد ساعات اضافه کاری محاسبه می شود. به طور کلی، هرچه حقوق پایه بیشتر باشد، دستمزد ساعتی کارکنان برای اضافه کاری نیز بالاتر خواهد بود. 

بر اساس قانون کار، مبلغ اضافه کاری باید به میزان 40 درصد بیشتر از دستمزد ساعات عادی محاسبه شود. این ضریب به معنای افزایش قابل توجهی در درآمد کارمندانی است که ساعات اضافه کاری بیشتری را انجام می دهند. 

مفاد و قانون اضافه کاری

موارد زیر در جدول، مفاد قانون کار برای اضافه کاری است:

سخن آخر

اضافه کاری یکی از مهم ترین بخش های قانون کار است که بر حقوق کارکنان و مسئولیت های کارفرمایان تاثیر می گذارد. نحوه محاسبه اضافه کاری به بالا رفتن آگاهی کارکنان و کارفرمایان درباره قوانین کمک می کند و افراد می توانند تصمیمات بهتری در خصوص اضافه کاری و نحوه پرداخت حقوق اتخاذ کنند.

به صورت کلی اضافه کاری به دو صورت روزانه و ساعتی محاسبه می شود که در روش روزانه مزد هر ساعت کاری در 1.4 ضرب می شود و مزایایی به کارگر تعلق می گیرد؛ اما در روش ساعتی، حقوق هر ساعت کار ضریب 1.4 می شود و سنواتی ندارد. شما می توانید با مشاوران لیست بیمه، اطلاعات بیشتری در این رابطه کسب کنید.